Waarom hebben mensen een dankbaarheidsdagboek?

Het voelen van dankbaarheid is een makkelijke manier om je in korte tijd gelukkiger en minder gestrest te voelen. Het klinkt heel simpel en dat is het ook. Dankbaarheid is de sleutel naar je prettiger voelen. Wetenschappers van de Universiteit van Californië onderzochten dit door mensen tien weken lang een dankbaarheidsdagboek te laten bijhouden.

Wat is een dankbaarheidsdagboek?

Dat is een schriftje waarin je elke dag voordat je naar bed gaat drie dingen van de dag in opschrijft waarvoor je dankbaarheid voelt. Ik vraag dit vaak aan de mensen die bij mij een coachtraject doen om dit gedurende het traject bij te houden. Mensen vinden dit in begin vaak best lastig en ook wat zweverig.  

En ja, het klinkt ook zweverig. Maar dat is het niet. Sterker nog: het is één van de meest rationele rituelen om in je dag in te passen. Het dagelijks (of wekelijks) bijhouden van een dankbaarheidsdagboek is namelijk één van de best onderbouwde wetenschappelijke methodes om jezelf positiever te stemmen.

Welke gedachte zit hierachter? 

Mensen zijn van nature piekeraars. We denken veel na en vaak denken we in problemen of beperkingen. Dat is precies de reden waarom de beroemde psycholoog Martin Seligman in de jaren negentig de eerder genoemde schrijfoefening voor dankbaarheid bedacht. Volgens hem is het belangrijk om regelmatig het gedachtenpatroon te doorbreken dat we hebben geërfd van onze voorouders.

Hij schrijft in zijn boek Flourish – a visionary new understanding of happiness and wellbeing het volgende: 

Evolutionair gezien is het logisch dat de meeste mensen beter zijn in het analyseren van vervelende gebeurtenissen dan in het herbeleven van fijne gebeurtenissen. Het deel van onze voorouders dat in het zonnetje zat na te denken over fijne dingen, terwijl ze zich eigenlijk hadden moeten voorbereiden op allerlei ontberingen, heeft de IJstijd immers niet overleefd. 

Dankbaarheid als sleutel naar meer tevredenheid

Zo kwam de psycholoog op het idee om mensen met depressieve klachten een dankbaarheidsdagboek te laten bijhouden. Iedere dag schreven ze drie gebeurtenissen op, die voor hun gevoel goed waren verlopen. Deze schrijfoefening had een verrassend positief effect. Na een maand waren de depressieve klachten bij het merendeel van de deelnemers verminderd, zo bleek uit een wetenschappelijke studie van Seligman. Ook waren de proefpersonen gemiddeld genomen meer tevreden over hun leven. 

Maar niet alleen mensen met depressieve klachten zijn gebaat bij een dankbaarheidsdagboek. Toen het experiment in 2006 werd herhaald met gezonde proefpersonen bleken ook zij van het dankboek te profiteren. Ze waren na een week al optimistischer en ze voelden zich gelukkiger.

Richt je op dingen die goed gaan

Het blijkt dat mensen die zich richten op dingen die goed gaan en dat bewust doen (bijvoorbeeld door daar wat over op te schijven) zich positiever en gelukkiger voelen. Uit onderzoek bleek ook dat de deelnemers uit onderzoeken meer bewogen en en minder vaak naar de dokter hoefden. Het bleek dat deze mensen, door zich te richten op de dingen die goed gingen in het leven, vanzelf blijer werden.

Het bijhouden van een dankbaarheidsdagboek leert je aandacht te richten op wat je hebt, in plaats van bezig zijn met wat mist. Dit voelt in het begin misschien een beetje gedwongen, maar door het vaak te oefenen gaat het meer vanzelf.

Hoe pak je dit aan?

Schrijf elke dag drie dingen op waar je dankbaar voor bent. Dat hoeven geen grote dingen te zijn. Maar sta ook juist eens stil bij de dingen die je voor lief neemt. De zon die op een regenachtige dag toch nog even doorbreekt. Het lekker kopje koffie in de ochtend. Een vriendelijke blik van een voorbijganger of dat goede boek waar je middenin zit.

Gebruik daarvoor een schriftje en liever niet je telefoon. Er zijn veel mooie schriftjes te koop. Deze dankbaarheidsdagboekjes helpen je met gerichte vragen en zijn vaak mooi vormgegeven. Zo’n boekje is een mooi cadeau voor jezelf en stimuleert je om het ook echt te doen.

Ook een optie: spreek dankbaarheid uit

Naast een dankbaarheidsdagboek kan je denken aan een dankbaarheidsbrief aan een persoon of het (vaker) uitspreken van dankbaarheid. Ben je ergens dankbaar voor, zeg het dan hardop. Bedank iemand die de deur voor je open houdt, een collega die je helpt, of je partner die heeft opgeruimd. Door het onder woorden te brengen, maak je de dankbaarheid echt.

Het werkt echt!